این شاخص در کتاب او به‌نام «مفاهیم جدید در سیستم‌های ترید تکنیکال»، همراه با چند اندیکاتور تحلیل تکنیکال دیگر، مثل SAR پارابولیک، ATR (برد واقعی میانگین) و ADX (شاخص حرکت جهت‌دار میانگین) معرفی شده بود. وایلدر، قبل از این‌که به یک تحلیلگر تکنیکال تبدیل شود، به‌عنوان یک مهندس مکانیک و مشاور املاک کار می‌کرد.

بیشتر بخوانید: روانشناسی معاملاتی بیت کوین

او در حوالی سال 1972، ترید در بازار سهام را آغاز کرد، اما آنچنان موفق نبود. چند سال بعد، وایلدر تحقیقات و تجربیات خود را در زمینه ترید، به فرمول‌های ریاضی و اندیکاتورهایی تبدیل کرد که بعدها توسط بسیاری از تریدرها در سراسر دنیا، پذیرفته شدند. این کتاب فقط در 6 ماه تولید شده است و باوجود این‌که در دهه 1970 نوشته شده، هنوز هم مرجع بسیاری از تحلیلگران و تریدرها است.

اندیکاتور RSI چطور کار می‌کند؟

به‌صورت پیشفرض، شاخص RSI تغییرات قیمت یک دارایی را در بازه‌های زمانی 14 واحدی (14 روز در نمودارهای روزانه، 14 ساعت در نمودارهای ساعتی و ...) اندازه‌گیری می‌کند. این فرمول، میانگین میزان افزایشی را که قیمت در طول این بازه داشته (سود)، بر متوسط ضرری که متحمل شده تقسیم می‌کند و این داده‌ها را در مقیاس 0 تا 100 نمایش می‌دهد.

همانطور که ذکر شد، RSI یک اندیکاتور مومنتوم است، که نوعی ابزار تحلیل تکنیکال بوده و نرخ تغییرات قیمت (یا هر نوع داده) را محاسبه می‌کند. وقتی که مومنتوم افزایش پیدا کرده و قیمت بالا می‌روند، نشان می‌دهد که آن سهام به‌صورت فعالی در بازار خریده می‌شود. اگر مومنتوم به سمت پایین حرکت کند، نشانه افزایش فشار فروش خواهد بود.

بیشتر بخوانید: معاملات مارجین (Margin Trading)

RSI همچنین یک اندیکاتور نوسان‌‌سنج است که به تریدرها کمک می‌کند نقاط خرید یا فروش بیش از حد را در وضعیت‌های مختلف بازار شناسایی کنند. این اندیکاتور قیمت دارایی را در مقیاس 0 تا 100 ارزیابی می‌کند، که درمورد بازه‌های 14 واحدی است. درحالی‌که شاخص RSI 30 یا کمتر، نشان می‌دهد که یک دارایی احتمالا به نقطه کف (فروش بیش از حد) نزدیک است، رسیدن به امتیاز بالای 70، نشان می‌دهد که احتمالا قیمت دارایی به نقطه اوج خود (خرید بیش از حد) در آن بازه زمانی نزدیک می‌باشد.

با وجود این‌که حالت پیش‌فرض تنظیمات شاخص RSI دوره‌های 14 تایی است، تریدرها ممکن است آن‌ را تغییر دهند تا حساسیت را بالاتر ببرند (تعداد واحدهای دوره را کم کنند) یا حساسیت را کاهش دهند (واحدهای هر دوره را بیشتر کنند). به‌همین دلیل، یک RSI هفت روزه، در مقایسه با 21 روزه، حساسیت بیشتری نسبت به تحرکات قیمت دارد. همچنین، در خصوص تریدهای کوتاه‌مدت، به جای 30 و 70، 20 و 80 به‌عنوان فروش و خرید بیش از حد در نظر گرفته می‌شوند.

چطور براساس واگرایی، از RSI استفاده کنیم؟

علاوه بر RSI امتیاز 30 و 70، که نشان‌دهنده وضعیت بیش از حد فروخته‌شده و بیش از حد خریده‌شده در بازار هستند، تریدرها همچنین از RSI برای امتحان و پیش‌بینی معکوس شدن روند یا شناسایی سطوح حمایت و مقاومت استفاده می‌کنند. این روش، بر اساس چیزی که به‌اصطلاح واگرایی گاوی و خرسی نامیده می‌شود، انجام می‌گردد.

یک واگرایی گاوی حالتی است که قیمت و امتیاز شاخص RSI در خلاف جهت یکدیگر حرکت می‌کنند. پس امتیاز RSI افزایش پیدا می‌کند و کف‌های بالاتری را ایجاد می‌نماید، درحالی که قیمت افت پیدا کرده و کف‌های پایینتری را ایجاد می‌سازد. این یک واگرایی گاوی (صعودی) نامیده می‌شود و نشان می‌دهد که نیروی خرید درحال قوی‌تر شدن است، با وجود این‌که قیمت روندی نزولی دارد.

بیشتر بخوانید: تعداد شرکت های سرمایه گذار در ارزهای دیجیتال دو برابر شده است!

در مقابل، واگرایی خرسی نشان می‌دهد که با وجود افزایش قیمت، بازار در حال ازدست دادن مومنتوم است. به همین خاطر، امتیاز RSI کاهش پیدا می‌کند و سقف‌های پایین‌تری را ایجاد می‌کند، درحالی‌که قیمت در حال افزایش بوده و سقف‌های بالاتری را ایجاد نموده است.

جمع‌بندی

هنگام استفاده از شاخص قدرت نسبی یا RSI، عوامل متعددی وجود دارند که باید به آن‌ها توجه شود، مثلا تنظیمات، امتیازات مهم (30 و 70) و واگرایی‌های گاوی و خرسی. با این وجود، باید همیشه به‌خاطر داشت که هیچ اندیکاتور تکنیکالی 100 درصد کارا و دقیق نیست، خصوصا اگر به ‌تنهایی استفاده شود. لذا تریدرها همواره باید از شاخص RSI در کنار سایر اندیکاتورها استفاده کنند، تا از مشاهده سیگنال‌های اشتباه جلوگیری شود.